Πρωτομαγιά.... στην Κολώνα.

     Καλό μήνα.

     Η  φωτογραφία - ένα από τα πιό χαρακτηριστικά παλαιά κάρτ- ποστάλ  της Αίγινας μας φέρνει στο νου μια Αίγινα ήρεμη, πανέμορφη και αγνή. Ο ψαράς  με το γυαλί κοιτάζει το βυθό εκεί   στην Αύρα, στον κρυπτό λιμένα. Η βάρκα  του έχει γείρει απαλά στα ασάλευτα νερά  και πίσω ο λόφος της Κολώνας πνιγμένος στο πράσινο  των εύρωστων πεύκων. Πολλά πλεούμενα τραβηγμένα  στην ακτή περιμένουν  την περιποίησή τους από τα χέρια  των μαστόρων  του καρνάγιου που λειτουργούσε τότε στην περιοχή. Ένας ταρσανάς κανονικός.

    Μια εικόνα  ανοιξιάτικη που μπορεί να είναι και Πρωτομαγιάτικη. Ποιός ξέρει; Ένας συνδυασμός  του γαλάζιου της θάλασσας με  το πράσινο  της ανοιξιάτικης φύσης.

    Αυτήν επιλέξαμε για να σας ευχηθούμε καλό μήνα. 

 

Πρωτομαγιά στο Μορφωτικό Σύλλογο ο "Ι.Καποδίστριας"

   Πρωτομαγιά απόγευμα  στο Μορφωτικό Σύλλογο Αίγινας "Ο Καποδίστριας"  με μια εκδήλωση  δεμένη απόλυτα με το πνεύμα  της ημέρας. Διότι η Πρωτομαγιά  δεν είναι η ευκαιρία  για ανέμελο τριήμερο αλλά ημέρας μνήμης των αγώνων  που έχουν κάνει κάποιοι εργαζόμενοι  ξεκινώντας από το Σικάγο της Αμερικής ώστε εμείς σήμερα να μπορούμε να δουλεύουμε οκτάωρο και να διεκδικούμε καλύτερες συνθήκες εργασίας και ζωής.

Αφιέρωμα λοιπόν στον Γιάννη Ρίτσο  στον ποιητή της Πρωτομαγιάς . Από τον Μορφωτικό Σύλλογο Αίγινας "Ο Καποδίστριας", αυτήν την Παρασκευή 1 Μαΐου και ώρα 20:00 στο εντευκτήριο του Μορφωτικού Συλλόγου.
Έρευνα - Παρουσίαση: Αρετή Πηγιαδίτη.
Απαγγελία: Μαίρη Σταυρίδου
Στο μουσικό μέρος:
Αρετή Πηγιαδίτη μαντολίνο.
Σταύρος Σώρρος τραγούδι, μπουζούκι, κιθάρα.
Δημήτρης Εικοσιπεντάκης τραγούδι, αρμόνιο, ποντιακή λύρα.

ΣΙΚΑΓΟ 1886 - Πως γεννήθηκε η εργατική πρωτομαγιά

Την 1η Μαΐου του 1886, τα εργατικά συνδικάτα του Σικάγο οργάνωσαν απεργία με αίτημα τη μείωση των καθημερινών ωρών εργασίας από δέκα ή δώδεκα (ανάλογα με την περίπτωση) σε οκτώ. Δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο. Ας πάμε πρώτα λίγο πίσω στο χρόνο.

Το αίτημα για το οκτάωρο έχει τις ρίζες του στην Αγγλία – την πρώτη χώρα που γνώρισε τη βιομηχανική επανάσταση. Εκείνη την πρώτη περίοδο της ανάπτυξης της βιομηχανίας (18ος αιώνας), οι συνθήκες ήταν άθλιες. Η παιδική εργασία ήταν πολύ συχνό φαινόμενο (όπως τώρα στην Ασία), και οι καθημερινές ώρες εργασίας έφταναν μέχρι και τις 16, επί έξι μέρες την εβδομάδα.

Ο άνθρωπος που πρόβαλε οργανωμένα το αίτημα για οκτάωρο (που ως τότε ακουγόταν μόνο σποραδικά και μεμονωμένα) ήταν ο Ρόμπερτ Όουεν, Ουαλός σοσιαλιστής (ουτοπιστής) που θεωρείται, μεταξύ άλλων, πατέρας του συνεταιριστικού κινήματος. Ο Όουεν πρόβαλε ήδη από το 1810 το αίτημα για δεκάωρη εργασία, και από το 1817 το αίτημα για οκτάωρο, με το σλόγκαν «οκτώ ώρες εργασία, οκτώ ώρες αναψυχή, οκτώ ώρες ανάπαυση». Το αίτημα, βέβαια, άργησε κάπως να τελεσφορήσει: Οι γυναίκες και τα παιδιά κέρδισαν το δεκάωρο στην Αγγλία μόλις το 1847, και οι Γάλλοι εργάτες κατάφεραν να κερδίσουν το δωδεκάωρο μετά από επανάσταση το 1848.

Στην Αμερική, που μας ενδιαφέρει εδώ (λόγω Σικάγο), το αίτημα για μείωση των ωρών εργασίας ξεκίνησε μάλλον από τους ξυλουργούς της Φιλαδέλφεια, οι οποίοι κατέβηκαν σε απεργία το 1791 ζητώντας δεκάωρη εργασία. Το αίτημα αυτό γενικεύτηκε σιγά-σιγά. Το 1835, έγινε γενική απεργία στη Φιλαδέλφεια, με επικεφαλής τους ανθρακωρύχους. Το πανό τους έγραφε: «Από τις 6 ως τις 6, δέκα ώρες δουλειά και δυο για τα γεύματα». Από το 1836 άρχισαν να κυκλοφορούν εργατικά φυλλάδια με το αίτημα για οκτάωρο. Οι ξυλουργοί των πλοίων στη Βοστόνη, παρόλο που δεν είχαν συνδικάτο, πέτυχαν το οκτάωρο το 1842.

Το 1864, το οκτάωρο είχε γίνει κεντρικό αίτημα των συνδικάτων του Σικάγο. Το νομοθετικό σώμα του Ιλινόι πέρασε στις αρχές του 1867 ένα νόμο με τον οποίο θέσπιζε το οκτάωρο, αλλά είχε τόσα «παραθυράκια» που αποδείχτηκε τελικά αναποτελεσματικός. Την 1η Μαΐου του 1867 έγινε γενική απεργία στην πόλη, που κράτησε μια ολόκληρη εβδομάδα. Το 1868, το Κονγκρέσο ψήφισε το οκτάωρο για τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους, αλλά κι αυτός ο νόμος στην ουσία έμεινε στα χαρτιά.

Τη δεκαετία του 1870, το οκτάωρο έγινε κεντρικό αίτημα για όλους τους αναρχικούς και σοσιαλιστές συνδικαλιστές, και διαδόθηκε σε όλες τις ΗΠΑ με συγκεντρώσεις και πορείες. Το 1872, στη Νέα Υόρκη, εκατό χιλιάδες εργάτες έκαναν απεργία και το πέτυχαν. Το ίδιο και στον Καναδά.

Στο συνέδριο που έκανε το 1884 στο Σικάγο, η Ομοσπονδία Αναγνωρισμένων Επαγγελματικών και Εργατικών Συνδικάτων πήρε την απόφαση ότι «από την 1η Μαΐου του 1886 και στο εξής, η νόμιμη εργάσιμη ημέρα θα περιλαμβάνει οκτώ ώρες εργασίας».

Την 1η Μαΐου του 1886, λοιπόν, τα εργατικά συνδικάτα του Σικάγο ξεκίνησαν την απεργία τους. Μετά από δυο μέρες, οι απεργοί συγκεντρώθηκαν κοντά στο εργοστάσιο McCormick. Ξέσπασαν ταραχές, και η αστυνομία του Σικάγο επιτέθηκε στους απεργούς. Το αποτέλεσμα ήταν τουλάχιστον δυο άνθρωποι νεκροί, αρκετοί τραυματίες, και μια πόλη γεμάτη εξοργισμένους εργάτες. Οι αναρχικοί μοίρασαν φυλλάδια με τα οποία καλούσαν τους πάντες σε συγκέντρωση στην πλατεία Haymarket, που τότε αποτελούσε πολυσύχναστο εμπορικό κέντρο. Τα φυλλάδια έλεγαν ότι η αστυνομία είχε σκοτώσει τους απεργούς για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα, και παρότρυνε τους εργάτες να πάρουν εκδίκηση.

Η συγκέντρωση, πάντως, ξεκίνησε ειρηνικά, κάτω από ψιλόβροχο, το απόγευμα της 4ης Μαΐου. Ο επικεφαλής των αναρχικών, August Spies, μίλησε σε ένα πλήθος κάπου 6.000 ανθρώπων. Απ’ ό,τι φαίνεται, τους είπε πως δεν ήταν εκεί για να υποδαυλίσει κανενός είδους ταραχές. Στο μεταξύ, μια μεγάλη αστυνομική δύναμη ήταν εκεί κοντά και παρακολουθούσε τη συγκέντρωση. Το πλήθος ήταν τόσο ήρεμο που ο δήμαρχος της πόλης, που είχε περάσει από εκεί για να δει τι γινόταν, έφυγε ήσυχος για το σπίτι του. Λίγη ώρα μετά, ο επικεφαλής της αστυνομίας ζήτησε να διαλυθεί η συγκέντρωση, και οι αστυνομικοί άρχισαν να βαδίζουν παρατεταγμένοι προς το πλήθος. Κάποιος πέταξε μια βόμβα με αναμμένο φιτίλι, και η έκρηξη σκότωσε έναν αστυνομικό (και τραυμάτισε άλλους επτά, οι οποίοι αργότερα υπέκυψαν στα τραύματά τους). Η αστυνομία άνοιξε πυρ, σκοτώνοντας έντεκα ανθρώπους και τραυματίζοντας δεκάδες. Συνελήφθησαν πάνω από εκατό άτομα, και οκτώ από τους πιο επιφανείς αναρχοσυνδικαλιστές παραπέμφθηκαν σε δίκη.

Στη δίκη, η πολιτική αγωγή δεν παρουσίασε κανένα στοιχείο που να συνδέει τους κατηγορούμενους με τη βόμβα. Το μόνο επιχείρημα που είχε ήταν ότι αυτός που την πέταξε είχε, λέει, υποκινηθεί από τους διοργανωτές, κι έτσι ήταν κι εκείνοι εξίσου υπεύθυνοι. Οι ένορκοι δέχτηκαν την ενοχή και των οκτώ. Στους επτά επιβλήθηκε θανατική ποινή. Η απόφαση δημιούργησε ακόμη μεγαλύτερες εντάσεις και διαδηλώσεις. Ο κυβερνήτης της πολιτείας μετέτρεψε τις ποινές δύο κατηγορουμένων σε ισόβια, κι ένας από τους υπόλοιπους αυτοκτόνησε στο κελί του την παραμονή της εκτέλεσης.

Στις 11 Νοεμβρίου 1887, ο August Spies, ο Albert Parsons, ο Adolph Fischer και ο George Engel, όλοι αναρχικοί, απαγχονίστηκαν δημόσια. Αυτόπτες μάρτυρες είπαν ότι, καθώς περπατούσαν προς τα ικριώματα, τραγουδούσαν τη Μασσαλιώτιδα, που τότε ήταν ο ύμνος του διεθνούς επαναστατικού κινήματος. Οι συγγενείς τους, που είχαν πάει για να συμπαρασταθούν, συνελήφθησαν και υπέστησαν σωματικό έλεγχο. Τις τελευταίες στιγμές, λένε πως ο Spies φώναξε: «Θα έρθει κάποτε ο καιρός που η σιωπή μας θα είναι πιο δυνατή από τις φωνές μας που στραγγαλίζετε σήμερα». Οι καταδικασμένοι δεν πέθαναν αμέσως, αλλά ο θάνατός τους ήταν αργός και βασανιστικός, και οι θεατές έφυγαν εμφανώς ταραγμένοι.

Το τραγικό είναι ότι, στις 26 Ιουνίου 1893, ο κυβερνήτης του Ιλινόι έδωσε χάρη στους 3 που ήταν στη φυλακή, γιατί αποδείχτηκε πως, τελικά, ήταν και οι οκτώ αθώοι. Η δήλωσή του έλεγε πως οι απαγχονισμένοι ήταν «θύματα της υστερίας, ενός στημένου σώματος ενόρκων και ενός μεροληπτικού δικαστή». Περιττό να πούμε ότι η πολιτική του καριέρα τελείωσε εκείνη τη μέρα.

Οι αγώνες συνεχίστηκαν, με αποτέλεσμα το 1898 να κερδίσουν το οκτάωρο οι εργάτες των ορυχείων, και το 1900 οι οικοδόμοι. Ακολούθησαν κι άλλες ενώσεις, και τελικά το οκτάωρο θεσπίστηκε επίσημα στην Αμερική το 1938.

Στην Ελλάδα, η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση έγινε το 1892

(αναδημοσίευση από τον ιστότοπο Gravity and the Wind)

Στον υγρότοπο Κοτυχίου - Στροφυλιάς το 2ο Γυμνάσιο Αίγινας

  Ένας  φανταστικός προορισμός για κάθε σχολική ομάδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, είναι ο υγρότοπος Κοτυχίου - Στροφιλιάς στο Νομό Αχαΐας. Σε συνεργασία με το 1ο Γυμνάσιο παλαιότερα - αρχές  του 2000 - με επικεφαλής την καθηγήτρια κ. Έφη Παπαευσταθίου, είχαμε επισκεφθεί τότε το Περιβαλλοντικό Κέντρο στη Λάππα. Πολύ σκληρή και  επίπονη δουλειά έχει πραγματοποιηθεί  εδώ και δεκαετίες από  όλους  τους συνεργάτες του Κέντρου, στο χώρο του οποίου και στα έντυπα και το πληροφοριακό υλικό   είναι καταγεγραμμένη η πανίδα και η χλωρίδα της περιοχής.

   Ένα σύνολο από λιμνοθάλασσες  όπως του Πρόκοπου, του Άραξου,, της Λάμιας και του Κοτυχίου. Οι διάδρομοι μέσα  και κάτω από τις κουκουναριές σε  εισάγουν σε έναν άλλο κόσμο όπου κατοικούν πλήθος πουλιών και ερπετών. 

   Στην περιοχή βρίσκουν καταφύγιο πολλά απειλούμενα θηλαστικά όπως βίδρες, τσακάλια, αλεπούδες, λαγοί, σκατζόχοιροι, νυφίτσες, κουνάβια, νυχτερίδες. Αρπακτικά  πουλιά  όπως η κουκουβάγια, ο γκιώνης, ο κλαμόκιρκος, το βραχοκιρκίνεζο, οι λευκοτσικνιάδες, τα σφυριχτάρια, οι ψαλίδες, οι χουλιαρόπαπιες, οιπρασινικέφαλες πάπιες, τα γκισάρια, οι φαλαρίδες, οι καλημάνες, οι ερωδιοί, οι χαλκόκοτες, τα χελιδόνια, οιτσαλαπετεινοί, τα γεράκια, τα τρυγόνια, τα γλαρόνια.

   Μεγάλη εμπειρία  για τους μαθητές  που ήρθαν σε επαφή με όλον αυτό τον πλούτο της ελληνικής φύσης και είχαν  τη μοναδική ευκαιρία να θαυμάσουν από κοντά και μέσα από τηλεσκόπιο σπάνια πουλιά.

  Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια  τςη τριήμερης εκδρομής  του σχολείου την  δεύτερη ημέρα - Σάββατο 25 Απριλίου - κατόπιν τηλεφωνικού  ραντεβού  που είχε κλεισθεί μήνες πρίν.

   Να αναφέρουμε ότι η πρόσβαση στο Κέντρο Πληροφόρησης αλλά και  στους υγρότοπους είναι πολύ εύκολη και κοντινή αφού βρίσκονται σχεδόν πάνω στο δρόμο που οδηγεί από την Πάτρα στον Πύργο.

   Η  επίσκεψη  της Ομάδας Περιβαλλοντικής  στο χώρο αυτό ήταν  στα πλαίσια  του θέματος  που επέλεξαν οι μαθητές την φετινή χρονιά και αναφέρεται στο δάσος.

Στους Δελφούς το 2ο Γυμνάσιο Αίγινας

  Ο  "ομφαλός της Γης" , το μαντείο των Δελφών, το αρχαίο στάδιο, το Θέατρο και το Μουσείο  ήταν ο πρώτος σταθμός της τριήμερης εκπαιδευτικής εκδρομής  της Περιβαλλοντικής Ομάδας  του 2ου Γυμνασίου Αίγινας.

   Ανάμεσα  σε επισκέπτες αλλά και μαθητές ελληνικών και ξένων σχολείων, οι μαθητές κατόρθωσαν να θαυμάσουν και να γοητευτούν από την αιώνια ομορφιά του "Ηνίοχου"  αλλά  και την επιβλητικότητα  του χώρου που προσελκύει καθημερινά χειμώνα - καλοκαίρι χιλιάδες επισκεπτών. Η εμπειρία  μοναδική. Η ανάβαση μέχρι το στάδιο που ο χώρος του παραμένει κλειστός για τους επισκέπτες, μπορεί να είναι κοπιαστική αλλά αποζημιώνει τον  επισκέπτη  με  τη δωρικότητα των κατασκευών και  τη μοναδική θέα προς όλο  τον αρχαιολογικό χώρο.

   Στους Δελφούς τα τελευταία  χρόνια  λειτουργεί  πλήρως ανακαινισμένο  το αρχαιολογικό μουσείο υποδέχοντας χιλιάδες επισκεπτών με τον "Ηνίοχο" σε περίοπτη θέση  αλλά και τα αναθήματα, τις προτομές σε όλες  τις προηγούμενες αίθουσες.

"Οι δύο Αίγινες"

Με αφορμή μια πανοραμική φωτογραφία από έκθεση στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης, κάποιες παρατηρήσεις μου για την ταυτότητα της Αίγινας.

      Στο  Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης  το καλοκαίρι του 2012  είχαμε  διοργανώσει έκθεση παλαιών φωτογραφιών  από  τοπία και περιοχές της Αίγινας. Η έκθεση  λειτούργησε Ιούλιο - Αύγουστο με μεγάλη προσέλευση  επισκεπτών και με  φωτογραφίες  που προσέφεραν  πολλοί ιδιώτες από  τα  οικογενειακά  τους άλμπουμ και  τα προσωπικά  τους  αρχεία. Σήμερα  πολλές από αυτές  τις φωτογραφίες έχουν γίνει γνωστές, έφυγαν από  τη λησμονιά  ενός σκονισμένου άλμπουμ και με τη βοήθεια  του διαδικτύου  έχουν γίνει ευρέως γνωστές. Κυρίως όμως  προσέφεραν ένα μέτρο σύγκρισης ανάμεσα  στην εικόνα της Αίγινας τότε  (δεκαετίες 1910 έως 1970) και τη σημερινή Αίγινα.
    Σπάνιες  φωτογραφίες - πραγματικά μικροί  θησαυροί  που αποτυπώνουν μοναδικά  όχι μόνο  την παλιά μορφή- εικόνα του νησιού, αλλά  την καθημερινότητα, τα παλιά  επαγγέλματα, τις συνήθειες, τις ασχολίες  των κατοίκων.
   Ιδιαίτερα  μια εικόνα  η οποία  είχε  τοποθετηθεί κεντρικά  στην έκθεση  τράβηξε το ενδιαφέρον  των επισκεπτών ειδικών και μη. Ανάμεσα  στους πρώτους  ήταν και ο φίλος κ. Παντελής Γιαννούλης ο οποίος άρχισε αμέσως  να μελετά την εικόνα και να κάνει  τις  σχετικές επισημάνσεις. Έτσι ξεκίνησε μια  συζήτηση  πολύ ουσιαστική  που σκοπό είχε  την εξαγωγή συμπερασμάτων και ανταλλαγή γνώσεων και πληροφοριών.
   Χαιρόμαστε πολύ για τη  συνεισφορά  του με τις ειδικές  γνώσεις  του πάνω σε αυτά τα θέματα  γι' αυτό αναδημοσιεύουμε  από  το Aegina light το σημείωμά του.
Aegina Light:
" Συχνά, όταν βλέπω παλιές φωτογραφίες, βυθίζομαι σε λεπτομέρειες που ενώ αρχικά παραμένουν απαρατήρητες, αν τις προσέξει κανείς καλύτερα μπορούν να πουν μια πολύ διαφορετική ιστορία, να φτιάξουν μιαν άλλη αφήγηση από την αρχική.

Στο εντυπωσιακό πανοραμικό της παραλίας της Αίγινας των αρχών του 20ου αιώνα, το μάτι τραβάνε τα μεγάλα αρχοντικά με τα νεοκλασικά τους στολίδια. Το μυαλό πιάνει αμέσως δουλειά βάζοντας γρήγορα λέξεις στις εικόνες και ντύνοντάς τες με νοήματα.

Στην πρώτη ματιά, είναι εύκολο να πει κανείς: Αίγινα, μια πόλη νεοκλασική και αρχοντική.

Η αρχιτεκτονική της εποχής της φωτογραφίας δεν ήταν απλά θέμα αισθητικής αλλά πολύ περισσότερο ήταν θέμα κοινωνικής ταυτότητας. Η μορφή που είχε το κτίριο εξωτερικά δήλωνε πολλά για την ταυτότητα εκείνου που έμενε μέσα. Η πρόσοψη, ήταν διαμεσολάβηση ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό.

    Αν κάνουμε τώρα ένα μεγαλύτερο ζουμ στα πιο σημαντικά κτίρια της αριστερής  πλευράς της παραλίας, εκείνο του Βογιατζή και το σημερινό της Alpha, είναι εύκολο να γοητευτούμε από το κοντράστ των λευκών νεοκλασικών στοιχείων πάνω στο σκούρο φόντο των τοίχων και να υποθέσουμε ότι το κτίριο της Alpha έχει μιμηθεί την παλέτα του Βογιατζή.

Αν ωστόσο προσέξουμε καλύτερα, θα δούμε ότι το κτίριο της Alpha ο σκούρος τοίχος δεν έχει ομοιόμορφο χρώμα, όπως στου Βογιατζή αλλά σε κάποια σημεία υπάρχουν μεγάλα στρογγυλά σημάδια που θα μπορούσε να ήταν μαυρόπετρες σε πούρινο τοίχο χωρίς σοβά.

Πραγματικά, με λίγο μεγαλύτερη προσοχή, διακρίνουμε ότι ο τοίχος είναι χτισμένος με ακανόνιστες πέτρες με τους αρμούς τους καλυμμένους με αρμοκάλυπτο, πράγμα που πρώτη φορά συναντώ σε κτίριο με νεοκλασικά στοιχεία.

Η απορία για το τί θα μπορούσε πραγματικά να είναι αυτά τα σκουρόχρωμα σημεία στον τοίχο, λύνεται αν κοιτάξουμε κτίρια της εποχής που διατηρούν το σοβά τους, όπου στο ίδιο σημείο σε σχέση με τα παράθυρα βλέπουμε φθορές.

Την εποχή που φτιάχτηκαν αυτά τα σπίτια, οι σκαλωσιές ήταν ξύλινες και μπήγονταν στους τοίχους για στήριξη. Σε αυτά τα σημεία, επειδή ο σοβάς έμπαινε αργότερα, με το χρόνο έχει ραγίσει.

Βλέπουμε λοιπόν ότι σε ένα τόσο αρχοντικό κτίριο όπως αυτό της Alpha, οι νεοκλασικές κορνίζες και ότι αυτές συμβολίζουν είναι τραβηγμένες πάνω σε τοίχο που διατηρεί τα στοιχεία της παραδοσιακής Αιγινήτικης αρχιτεκτονικής με χτίσιμο από πέτρα και αρμοκάλυπτο, αδιαφορώντας ακόμα και στο να κρύψει τα σημεία που οι σκαλωσιές έμπαιναν στον τοίχο. Η αρχιτεκτονική της κλασικής τελειότητας με αξία το ιδεατό, είναι απλά μια διακοσμητική επίστρωση σε ένα υπόστρωμα παραδοσιακό που έχει σαν αξία το πρακτικό.

Με αυτή την αφορμή, αν κάνουμε μια επιλογή κάποιων άλλων κτιρίων της παραλίας από την ίδια φωτογραφία και τα μοντάρουμε μαζί, βγαίνει μια εντελώς διαφορετική εικόνα για την Αίγινα της εποχής, μια εικόνα που μας φέρνει πολύ πιο κοντά σε γκραβούρες της εποχής του Καποδίστρια.

Κτίρια χτισμένα με ασοβάτιστη πέτρα, σε λαϊκή αρχιτεκτονική. Είναι σε μεγάλο βαθμό τα ίδια σπίτια που βλέπουμε και τώρα στην παραλία, “εξευγενισμένα” πλέον στην προσπάθειά τους να δείξουν “νεοκλασικά”.

     Και αυτό μας λέει κάτι για την ταυτότητα της Αίγινας όχι μόνο του τότε αλλά και του σήμερα.

Τόσο η αρχιτεκτονική όσο και η κοινωνία συχνά υιοθετεί το μοντέρνο και τα νέα, αστικά ρεύματα εξωτερικά και επιφανειακά, ενώ παραμένει παραδοσιακή, αγροτική κάτω από την επιφάνεια.

Στο βαθμό που η οικονομική δραστηριότητα στο νησί κατά το 19ο αιώνα έφερε πλούτο και  επαφή με ξένες χώρες, η ανερχόμενη τάξη στην Αίγινα μιμήθηκε ξένα πρότυπα και άλλαξε συμπεριφορά. Ντύθηκε διαφορετικά, έμαθε να μιλάει διαφορετικά, διακόσμησε τα σπίτια της με διαφορετικό τρόπο. Έκανε ότι μπορούσε για να ξεχάσει τις ρίζες της, να δείξει “Ευρωπαϊκή” και “αρχοντική”. Αυτή η αλλαγή κάποτε βαθύτερη, κάποτε εντελώς επιφανειακή ήταν μια διαρκής διεργασία.

Το ίδιο και η αρχιτεκτονική της Αίγινας. Η παραλία όπως τη βλέπουμε σήμερα δεν είναι η ίδια με αυτή που έβλεπαν στις αρχές του 20ου αιώνα, ακόμα και αν τα κτίρια είναι τα ίδια.

Κατά τη γνώμη μου αυτός ο παραδοσιακός, αγροτικός-αλιευτικός χαρακτήρας, αυτή η κρυμμένη σύνδεση με πολύ παλιότερες εποχές και παραδόσεις είναι αρχιτεκτονικός πλούτος που άδικα υποβιβάστηκε και πρέπει να προστατευτεί και να αναδειχτεί.

Άγιος Γεώργιος ο Καθολικός στην Παλιαχώρα της Αίγινας

Από τους πρώτους ναούς της Καστροπολιτείας του Αργοσαρωνικού στην Αίγινα που θα συναντήσει ο επισκέπτης είναι αυτός του Αγίου Γεωργίου του Καθολικού. Ο ναός φέρει και την ονομασία "Παναγία η Φορίτισσα" διότι βρισκόταν στην κεντρική πλατεία της Παλιαχώρας (forum- αγορά). Είναι ναός πανέμορφος, επιβλητικός και με αξιοπρόσεκτη αρχιτεκτονική. Μετά την π΄ροσφατη ανακαίνισή του από ιδιωτικό φορέα, βρίσκεται σε άριστη κατάσταση  τόσο το κτίριο όσο και οι σωζόμενες αγιογραφίες του.

   Σε αυτόν το ναό φυλασσόταν η κάρα του Αγίου Γεωργίου που οι Καταλανοί κατακτητές είχαν φέρει από τη Λειβαδιά το 1393. Δυστυχώς η κάρα ταξίδεψε προς τη Βενετία σε αντάλλαγμα για το κτίσιμο του κάστρου της Παλιαχώρας.

   Αξίζει να σημειώσει κανείς ότι η "παραξενιά" και το ενδιαφέρον αρχιτεκτονικά αυτού του ναού είναι ότι λόγω της κατεύθυνσης του κτίσματος  που επηρεάστηκε από τη διαμόρφωση του εδάφους, το ιερό είναι το ποθετημένο κάθετα προς τον  κύριο άξονα του ναού.

  Πάνω από την κεντρική είσοδο του ναού συναντάμε  λατινική επιγραφή του Βενετού Διοικητού του Ναυπλίου που ήταν υπεύθυνος διοικητικά για την Αίγινα (1533). Χαρακτηριστικές είναι οι αγιογραφίες της "Άκρας Ταπείνωσης" οι "Ιεράρχες", οι "Άγιοι Θεόδωροι", ο "Άγιος Γεώργιος".
   Οι δύο πρώτες φωτογραφίες προέρχονται από το site Aegina light.

Ο βομβαρδισμός και η βύθιση του Α/Τ "ΥΔΡΑ" στις Λαούσες

   Τούτες τις τελευταίες μέρες του Απρίλη ο νους μας γυρνά  στις Λαούσες και στο ιστορικό γεγονός που έλαβε χώρα στην περιοχή κατά τη διάρκεια του Γερμανικού πολέμου. Ήταν τέτοιες μέρες όταν τα Γερμανικά στούκας εντόπισαν και βύθισαν το αντιτορπιλικό "ΥΔΡΑ".

     Κατά  τη διάρκεια  του πολέμου του ’40 δεν μνημονεύονται από τους Αιγινήτες  κάποιες πολεμικές επιχειρήσεις  να έχουν λάβει χώρα στο νησί. Αυτό όμως που δεν μπορεί να σβηστεί από τη μνήμη τους είναι ο ανατριχιαστικός ήχος από τα Γερμανικά στούκας τα οποία  πετούσαν χαμηλά. Εκτός από δύο βόμβες  που έπεσαν κοντά στην Παναγίτσα  στο λιμάνι και  στο νεκροταφείο της Κυψέλης, η Αίγινα δεν βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς. Χαραγμένη  όμως στη μνήμη των κατοίκων του χωριού της  Κυψέλης θα μείνει το απομεσήμερο εκείνο του Απριλίου του 1941, όταν στη νότια πλευρά της Λαούσας τα  Γερμανικά αεροπλάνα βύθισαν το ελληνικό πολεμικό πλοίο  «Ύδρα». Το «Υδράκι» όπως  εξακολουθούν ακόμα και σήμερα  να το αποκαλούν όσοι  έζησαν τα γεγονότα τότε, ερχόταν από τον Πόρο [σύμφωνα με κάποιους άλλους , ενδέχεται να είχε βγει από τον Ισθμό] με προορισμό τον Πειραιά. Οι  Γερμανοί  όταν αντιλήφθηκαν την πορεία του εξαπέλυσαν τρία  στούκας τα οποία ξεπρόβαλαν πίσω από τα βουνά της Σαλαμίνας. Το  «Υδράκι» προσπάθησε  να προφυλαχθεί πίσω από τις Λαούσες. Ο βομβαρδισμός όμως ήταν ανελέητος. Σε λίγα λεπτά βούλιαξε.

 Οι κάτοικοι της Κυψέλης που παρακολουθούσαν το κακό έτρεξαν προς την παραλία του Λεόντι. Κάποιοι από το πλήρωμα του πλοίου πνίγηκαν, όσοι επέζησαν κατόρθωσαν να ανέβουν στις Λαούσες ενώ όσοι  είχαν δυνάμεις κολύμπησαν και βγήκαν στο Λεόντι, όπου δέχθηκαν τις πρώτες βοήθειες των κατοίκων. Οι τραυματίες νοσηλεύτηκαν στο στρατιωτικό νοσοκομείο της πόλης [σημερινό ξενοδοχείο «Μιράντα»]. Πολεμικό πλοίο που κατέφθασε τις επόμενες ώρες περισυνέλεξε  τους επιζώντες. Η ιστορικός Γωγώ Κουκικούρδη αναφερόμενη σε αυτή την τραγική εικόνα  του πολέμου, μας κατέθεσε σε συνέντευξη της πριν από χρόνια ότι ήταν φοβερό να  βλέπει κανείς ανθρώπους κτυπημένους, κομματιασμένους από τις οβίδες. Οι  Αιγινήτισσες – εθελόντριες – νοσοκόμες, τους περιποιήθηκαν και όταν ήταν να φύγουν έγινε μια εκδήλωση  από τα παιδιά του Συλλόγου που είχε φτιάξει με άλλες κυρίες  η Γ. Κουλικούρδη. Τους έκαναν τραπέζι, τους πρόσφεραν λουλούδια, τους τραγούδησαν. Και όλα αυτά λίγο πριν  έρθουν  οι Γερμανοί στην Αίγινα.

    Τα τελευταία  χρόνια γίνεται επιμνημόσυνη δέηση  για  τους ναυτικούς  που έχασαν τη ζωή τους στη  Λαούσα. Η  βύθιση  του «Ύδρα» από τους Γερμανούς, η μοναδική ίσως πολεμική επιχείρηση που έλαβε χώρα στην περιοχή μας, είναι  εντελώς άγνωστη στους νεότερους. Τούτες  τις μέρες   και αν τύχει να  ταξιδεύουμε με το πλοίο της γραμμής,  ας  κοιτάξουμε   στη νησίδα της Λαούσας και τη θάλασσα της  περιοχής. Στη σιωπή του βυθού  αναπαύεται το κουφάρι του ιστορικού πλοίου  και οι ηρωικές ψυχές του πληρώματος του. Είναι  κρίμα  που μέχρι σήμερα  δεν έχει γίνει  κάποια προσπάθεια  να στηθεί κάποιο μνημείο ή έστω ένας απλός σταυρός πάνω στις Λαούσες για να θυμίζει το ιστορικό αυτό γεγονός.

"Δεν..." από τη Θεατρική ομάδα της κ. Λάγιας Μαστρογιανίδου

  Ο πλούσιος Θεατρικός χειμώνας  της Αίγινας παραχώρησε  τη θέση του στην άκρως  ενδιαφέρουσα θεατρική άνοιξη. Και όλα αυτά συμβαίνουν  στην Αίγινα. Ποιός θα το πίστευε  πριν από δέκα ή είκοσι χρόνια ότι θα ερχόταν μια εποχή που ο κάτοικος  του νησιού θα μπορούσε όλο το χειμώνα να παρακολουθήσει παραστάσεις  στον τόπο  του.

   Και όμως τα τελευταία  χρόνια  αυτό είναι  γεγονός. Και ο χορός καλά κρατεί ή για να είμαστε  σαφής  το χορό κρατούν οι θεατρικές ομάδες  της Αίγινας  που συγκεντρώνουν  το ενδιαφέρον εκατοντάδων θεατών ντόπιων αλλά και επισκεπτών.

   Έτσι λοιπόν μετά  από το έργο "Πίσω από τον  τοίχο" που ανέβασε ο Μορφωτικός Σύλλογος Αίγινας ο "Ι.Καποδίστριας στο Δημοτικό Θέατρο Αίγινας  σε σκηνοθεσία  Β. Φλώρου, ακολούθησε  το έργο "Σαν... γλυκό  φιστίκι" από τη Θεατρική Ομάδα Κυψέλης στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης, σε σκηνοθεσία Γ. Μπήτρου, παράλληλα  με τον  "Κατά φανατσίαν ασθενή" από την Ομάδα  του Συλλόγου των φίλων του Δημοτικού Θεάτρου, στο Δημοτικό Θέατρο Αίγινας σε σκηνοθεσία Α.Γεραλή , ενώ στο τέλος Μαρτίου παρουσιάστηκε από  τους μαθητές της Γ΄ τάξης του Γενικού Λυκείου Αίγινας οι "Σκηνές από το Μεγάλο μας Τσίρκο" στην αίθουσα  του ΓΕΛ  Αίγινας "Σοφία Μηλιώτη" σε σκηνοθεσία Γ. Μπήτρου.

   Το προηγούμενο λοιπόν Σάββατο 18 Απριλίου έκανε πρεμιέρα στο Δημοτικό Θέατρο Αίγινας το έργο "Δεν..."  σε σκηνοθεσία Λάγιας Μαστρογιανίδου  με  την ομάδα που αποτελούν μαθητές πολλών σχολείων αλλά και παλαιά μέλη της ομάδας. Δεν έχουμε  δει ακόμα την παράσταση, όμως οι δύο πρώτες παραστάσεις άφησαν πολύ καλές εντυπώσεις και κολακευτικά σχόλια τόσο για τα κείμενα  που απαρτίζουν το έργο όσο και για την ερμηνεία των νέων ηθοποιών.

   Αξίζει  να δούμε αυτή τη νέα δουλειά  της ομάδας  των παιδιών. Αξίζει να ενθαρρύνουμε  όλη αυτή την προσπάθεια  που γίνεται. Αξίζουμε εν τέλει , όλοι θεατές, ηθοποιοί και όσοι ασχολούνται με την τέχνη αυτή έναν αξιοπρεπή χώρο με τις στοιχειώδης έστω υποδομές.

Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος για τους λαθρομετανάστες: "Δεν ψάχνουν πλούτη αυτοί οι άνθρωποι. Δεν αναζητούν ανέσεις......Αυτά τα “λίγα” ζητούν.

  Η  επιστολή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών  Ιερώνυμου  για το πρόβλημα των λαθορμεταναστών  που σπάει  την κρούστα  της υποκρισίας μας:

   «Τριακόσια, τετρακόσια… επτακόσια. Δεν πρόκειται για δισεκατομμύρια που πρέπει να ανευρεθούν. Ούτε αριθμούς που αφορούν εθνικές οικονομίες ή όσα καθημερινά καθορίζουν οι “αγορές”. Μιλάμε για ανθρώπινες ψυχές. Για ανθρώπους, πατεράδες, μανάδες, παιδιά, ακόμη και βρέφη που πνίγηκαν, μόλις πριν λίγες ώρες, στη θάλασσα της Μεσογείου. Ανθρώπους που έψαχναν ένα ασφαλές καταφύγιο στην Ευρώπη. Γιατί γνώριζαν, είχαν ακούσει, τους είχαν υποσχεθεί αυτοί οι δουλέμποροι, ότι εκεί που γεννήθηκε ο δυτικός πολιτισμός η ανθρώπινη ζωή είναι σεβαστή και προστατεύεται και, μάλιστα, της δίδεται απόλυτη προτεραιότητα. Τι απ’ όλα συνέβη προχθές; Πρόσφατα στο Αιγαίο; Πριν από μερικούς μήνες στη Λαμπεντούζα; Τίποτα. Απολύτως τίποτα.

Αρκετά! Η αγανάκτηση μας συμπυκνώνεται σε αυτή τη λέξη. Η ευθύνη για όσους επιτρέπουν να συμβαίνουν αυτές οι τραγωδίες, είτε προκαλώντας τις, είτε μη αντιμετωπίζοντάς τις, είναι τεράστιες.

Ποια έκτακτη σύνοδος έγινε για τους χιλιάδες ανθρώπους που χάθηκαν στις θάλασσες της Μεσογείου; Πόσοι αρχηγοί κρατών μέσα στο σαββατοκύριακό τους ενδιαφέρθηκαν γι’ αυτή την τραγωδία; Πόσοι επικοινώνησαν μεταξύ τους, πόσοι ξαγρύπνησαν σε “συνόδους κορυφής” για να βρουν λύση σε αυτό το πρόβλημα και να εξετάσουν τρόπους να φιλοξενήσουν ανθρώπους που φεύγουν με σαπιοκάραβα από την αφρικανική ήπειρο για την ευρωπαϊκή γη; Οι δηλώσεις συμπάθειας, τα συλλυπητήρια τηλεγραφήματα, τα ρεπορτάζ των διεθνών Μ.Μ.Ε. δεν αρκούν, δεν σώζουν ζωές. Ήρθε ο καιρός να σηκώσουμε όλοι μας τα μανίκια, να βρούμε όλοι μαζί τη λύση που απαιτείται για να σταματήσουν αυτές οι τραγωδίες.

Σταματήστε τους δουλέμπορους που υπόσχονται ταξίδια χωρίς επιστροφή σε γονείς που ψάχνουν ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά και τα βρέφη τους. Σταματήστε τους πολέμους που προκαλούν τα κύματα προσφύγων. Σταματήστε όσους κερδοσκοπούν στην πλάτη απελπισμένων φτωχών ανθρώπων που επενδύουν το βιος τους για μία ελπίδα που καταλήγει να μην έχει αντίκρυσμα και τους κοστίζει τη ζωή τους.

Δεν ψάχνουν πλούτη αυτοί οι άνθρωποι. Δεν αναζητούν ανέσεις. Ελπίζουν σε μία ήρεμη ζωή, μακριά από το κυνήγι που περνούν στις πατρίδες τους. Μία ζωή με ασφάλεια, χωρίς κινδύνους. Αυτά τα “λίγα” ζητούν. Έστω, το ένα δέκατο, της φυσιολογικής και ήρεμης ζωής που ζούμε εμείς οι Ευρωπαίοι. Με τα καθημερινά μας άγχη και με τις αγωνίες μας.

Ούτε ένα πιάτο φαγητό, ούτε μία κουβέρτα αρκεί για να αντιμετωπιστούν τα κύματα των προσφύγων και των μεταναστών. Δεν χωρούν πολιτικά παιχνίδια και “ισορροπίες” για βάρκες που πλημμυρίζουν από ανθρώπινες ψυχές και δεν προφταίνουν καν να απομακρυνθούν από τις ακτές της Μεσογείου. Χρειάζεται τόλμη, αποφασιστικότητα και να αναληφθεί δράση από όλους όσοι μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση αυτού του τεράστιου προβλήματος που συνιστά, πια, ντροπή για τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Ενώνουμε τις προσευχές μας για την ανάπαυση των ψυχών αυτών των θυμάτων. Ας ενώσουμε, επιτέλους, και τις προσπάθειές μας για να είναι τα τελευταία θύματα που χάνονται σε αυτό το ταξίδι. Για ένα καλύτερο αύριο αυτών των ανθρώπων, ώστε στην αντίπερα όχθη να τους περιμένει η ελπίδα και να μην καραδοκεί ο θάνατος.»

"Γλάρος", το πολυτελέστερον, το ταχύτερον και το ευσταθέστερον σκάφος στον Σαρωνικό.

    

   Με αυτό το τόσο ποιητικό όνομα και με μεγάλες προσδοκίες που δημιουργούσε η ρεκλάμα του, ταξίδευε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '60 στα νερά  του Σαρωνικού, ένα πλοίο που ελάχιστοι ίσως θυμούνται σήμερα. Ασυνήθιστο σκαρί που παρέπεμπε σε ιστιοφόρο  του παλιού καλού καιρού, με κατάρτια και μπαστούνι στην πλώρη, έγραψε πολλά μίλια στις Ελληνικές θάλασσες, αφού δεν ταξίδεψε μόνο στον Σαρωνικό αλλά στο Αιγαίο και στο Ιόνιο.

   Πρόκειται  για ένα πλοίο κατασκευής του..... 1904 ,  ναι σωστά διαβάσατε, το οποίο επέζησε από τη φωτιά  δύο παγκόσμιων πολέμων και είχε ένα άδοξο, ίσως  ατυχέστατο  τέλος στα Αμπελάκια  Σαλαμίνος όπου ήταν παροπλισμένο το 1966, όταν διπλανό σκάφος  του οποίου λύθηκαν οι κάβοι το κτύπησε  και στη συνέχεια βυθίστηκε. Αργότερα ανελκύστηκε και οδηγήθηκε σε διάλυση το 1969.

  Ένας "Γλάρος" λοιπόν 65  ετών. Κομψός και αριστοκρατικός.

 Όμως ας πάρουμε  τα πράγματα από την αρχή.

  Το 1904  κατασκευάστηκε ως θαλαμηγός σε Βρετανικά ναυπηγεία (Scott's SB & Eng.Co.Ltd) φέροντας το όνομα "BERYL". Άλλαξε πλοιοκτησία, μετονομάστηκε  σε   LORNA  και από το Σεπτέμβριο  του 1914 ως τον Δεκέμβριο του 1919 επιτάχθηκε από το Βρεττανικό Ναυαρχείο και χρησιμοποιήθηκε ως βοηθητικό περιπολικό. Την ίδια μοίρα ακολούθησε και κατά  τη διάρκεια του Β΄Παγκόσμιου πολέμου από το Σεπτέμβριο του 1939 ως το Μάιο  του 1941.

   Μετά το τέλος  του πολέμου αγοράστηκε από τους Γ. Γούναρη και Ν. Μαρή και μετονομάστηκε "THESSALIA" με σημαία Παναμά. Από το 1947 περνά στην Ατμοπλοΐα  Καβουνίδη υψώνει  Ελληνική σημαία και ονομάζεται "ΓΛΑΡΟΣ"

   Ταξιδεύει από Πάτρα προς Αστακό, Μύτικα, Λευκάδα,Πρέβεζα, Κέρκυρα.

   Έρχεται στο Αιγαίο όπου κάθε Δευτέρα και Παρασκευή με ώρα αναχώρησης  3 μ.μ. αναχωρεί για Αίγινα, Μέθανα, Πόρο, Ύδρα, Ερμιόνη, Σπέτσας.

    Κάθε Τρίτη με ώρα αναχώρησης  9 π. μ. για Μονεμβασιά,  Νεάπολη, Αγία Πελαγία, Γύθειο.

    Κάθε  Τετάρτη  με ώρα αναχώρησης 8 π. μ. για  Σύρο, Πάρο, Νάξο, Ίο, Θήρα.

    Κάθε  Σάββατο και Κυριακή με ώρα αναχώρησης 8 π. μ. κατευθείαν για Μέθανα, Πόρο, Ύδρα, Ερμιόνη, Σπέτσας.

   Πραγματικά πολύ εντυπωσιακά  τα  εβδομαδιαία δρομολόγιά  του αλλά ακόμα πιό εντυπωσιακή η διαφήμιση που αναγγέλει  τη δρομολόγηση του στο Σαρωνικό:

"ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΣΙΣ ΤΟΥ Α/Π "ΓΛΑΡΟΣ" ΕΙΣ  ΤΗΝ  ΓΡΑΜΜΗΝ  ΤΟΥ ΑΡΓΟΣΑΡΩΝΙΚΟΥ

 Την προσεχήν Τετάρτην  θα ενταχθή εις την δεξαμενήν προς  δεξαμενισμόν το νέον επιβατηγόν ατμόπλοιον "Γλάρος" του κ. Ν. Καβουνίδου. Το "Γλάρος" θα δρομολογηθή εις την γραμμήν του Αργοσαρωνικού, θα κάμη δε έναρξιν των δρομολογίων του από 19 Ιουνίου. Το νέον επιβατηγόν σκάφος είνε 620 τόνων και αναπτύσσει ταχύτητα 15 μιλλίων την ώραν. Διαθέτει 50 κλίνας πρώτης θέσεως, αφθάστου πολυτελείας, εις έκαστην δε καμπίναν υπάρχει τηλέφωνον δια την επικοινωνίαν του επιβάτου με την υπηρεσίαν του πλοίου.

   Το  α/π "Γλαρος" θεωρείται ως το πολυτελέστερον, το ταχύτερον και το ευσταθέστερον  σκάφος της ακτοπλοΐας, πρόκειται δε να εξυπηρετεί καθημερινώς την γραμμήν του Αργοσαρωνικού"

  Τα  στοιχεία που αναφέρονται στην ανάρτησή μας προέρχονται από το λεύκωμα : "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ 1945 - 1965" του Γ. Μ. Φουστάνου των εκδόσεων " ΑΡΓΩ".

Το ναΰδριο του Αγίου Θωμά στο Λιβάδι.

 

    Δεν εορτάζει σήμερα ο Απόστολος Θωμάς. Τότε; Σήμερα Κυριακή πρώτη μετά το Πάσχα η Εκκλησία  προβάλει  το γεγονός  της ψηλάφισης του Κυρίου από το μαθητή Του Θωμά και την ομολογία της πίστεως  του τελευταίου: "Ο Κύριος μου και ο Θεός μου". Η εμφάνιση του Αναστάντος Χριστού στους μαθητές και στον Θωμά, ο οποίος απουσίαζε από προηγούμενη εμφάνιση του Χριστού, είναι μια από τις πρώτες εμφανίσεις του Χριστού μετά την Ανάσταση. Πολύ ιδιαίτερο γεγονός από τη στιγμή που ο Θωμάς δέχεται την  πρόσκληση του Χριστού να ψηλαφήσει τις πληγές και να βεβαιωθεί  για την αλήθεια της Αναστάσεως. 

   Ο Θωμάς έχοντας εμπειρία  της Αναστάσεως κηρύττει το λόγο του Ευαγγελίου στην Ανατολή και φθάνει μέχρι την Ινδία  όπου βρίσκει μαρτυρικό τέλος. Η μνήμη  του εορτάζεται στις 6 Οκτωβρίου

     Στο Λιβάδι  τςη Αίγινας συναντάμε το καλαίσθητο εκκλησάκι  του Αγίου Θωμά  που  πραγματικά αποτελεί ένα κόσμημα αλλά και ένα παράδειγμα σεβασμού της λαϊκής αρχιτεκτονικής και μαστοριάς. Με περισσή φροντίδα μεράκι και αγάπη ο προηγούμενος εφημέριος της ενορίας των Αιγινητών Αγίων π. Ιωάννης Βλάχος με συμπαραστάτες το εκκλησιαστικό συμβούλιο και τους ενορίτες, αναστήλωσαν το κτίριο, το συντήρησαν εσωτερικά και εξωτερικά σεβόμενοι το αρχικό του σχέδιο. Όπως μπορεί εύκολα κάποιος να  διακρίνει από την παρακάτω φωτογραφία, το εκκλησάκι αυτό ήταν μικρότερο και έχει δεχτεί προσθήκη νέου κτίσματος στη δυτική του πλευρά, όπως άλλωστε συνηθίζεται και συναντάμε πολύ συχνά  σε εκκλησάκια  της Αιγινήτικης υπαίθρου.

  Ο μικρός αυτός ναός βρίσκεται  στο προαύλιο  του  ενοριακού ναού της Σύναξης των Αιγινητών Αγίων στο Λιβάδι. Εορτάζει την Κυριακή του Θωμά. Στη συνείδηση όμως του κόσμου έχει περάσει ότι ο μεγάλος ναός είναι του Αγίου Θωμά, με αποτέλεσμα λίγοι να γνωρίζουν  την ύπαρξη του ναϋδρίου και την πραγματική ονομασία  του μεγάλου ναού.

   Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανασύρετε  για τη δραστηριότητα  της ενορίας από το Fb και τη σελίδα "Σύναξις Αιγινητών Αγίων"

Ο Άγιος Θωμάς στα Διαπόρια

  Είναι ακριβώς απέναντι από την  Αίγινα στο σύμπλεγμα των νησιών που οι παλαιοί Αιγινήτες ονομάζουν 'Διαπόρια". Η πρόσβαση σε αυτά γίνεται μόνο με ιδιωτικό θαλάσσιο μέσο. Γνωστός ψαρότοπος αλλά και πεδίο βολής και ασκήσεων του Πολεμικού Ναυτικού. Άγρια βλάστηση και πολλά αγρικούνελα και αγριοκάτσικα μπορεί κανείς να συναντήσει μαζί με γλαροπούλια και σπάνια θαλασσοπούλια. Ένας άλλος κόσμος ίσως και άγνωστος στους περισσότερους Αιγινήτες. Ο ταξιδευτής πριν συναντήσει τον "Αγιο Θωμά" θα περάσει και από τις άλλες νησίσες, την Πλατιά, τη Ψηλή, το Σταχτορόϊ, τον Αη - Γιάννη και τη μκρή Μολάδα που μοιάζει με καπέλο. Στα νησιά αυτά οι παλαιοί ψαράδες μάζευαν μεγάλες ποσότητες από  "ζαμπάκια" τα οποία μετά τα πουλούσαν στην αγορά της Αίγινας και του Πειραιά.

   Τα τελευταία χρόνια γύρω από αυτά τα νησιά λειτουργούν πολλά ιχθυοτροφεία. Τα νερά πάντως είναι σμαραγδένια και πανέμορφα. Ένας μικρός παράδεισος στα ανοιχτά της Αίγινας.

Λαμπρό και φέτος πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής στο Αγκίστρι.

  Η ηλιόλουστη και ζεστή ημέρα καθώς και η ήσυχη θάλασσα παρότρυνε πάρα πολλούς  Αιγινήτες  να περάσουν απέναντι στο Αγκίστρι  και να ανηφορίσουν από το λιμάνι ως το ναό της Ζωοδόχου Πηγής που εόρταζε χθες Παρασκευή. Το λιθόστρωτο, οι φρεσκοασβεστωμένες αυλές, οι  ευωδιές από τους ολάνθιστους κήπους υποδέχονταν τους επισκέπτες προσκυνητές.

     Η απουσία του πλοίου "Αγκίστρι Εξπρές" δυσκόλεψε λίγο τους ταξιδιώτες οι οποίοι αναγκάστηκαν να μετακινηθούν με θαλάσσια ταξί και ιπτάμενα δελφίνια. Πολλοί ήταν αυτοί που νοστάλγησαν το αλησμόνητο "Νταβέλη" και το "Μόσχο". Ανάμεσα  στους επισκέπτες ο Δήμαρχος Αίγινας κ. Δ. Μούρτζης, ο αντιδήμαρχος κ. Ευαγ. Δέδες, η Δημοτική Σύμβουλος κ. Κ. Σαλπέα και ο υποψήφιος βουλευτής κ. Κ.Κατσαφάδος.

   Πολλοί ήταν και οι ιερείς από την Αίγινα που συμμετείχαν  στις λατρευτικές εκδηλώσεις όπως  οι αρχιμ. π.Σάββας Ζέρβας και π. Δαμασκηνός Μούρτζης, οι πρεσβύτεροι π. Μιχαήλ Τζίτζης, π. Νεκτάριος Κουκούλης, Φανούριος Μακαρατζής, Κωσταντίνος Σελλάς και ο διάκονος π.Στυλιανός Κουτσούκος.

   Το πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής στο Αγκίστρι  είναι ένα από τα παλαιότερα και μεγαλύτερα πανηγύρια της ευρύτερης περιοχής του Σαρωνικού. Ο ομώνυμος ναός βρίσκεται στο μεγαλύτερο οικισμό του νησιού το Μεγαλοχώρι και είναι αφιερωμένος στην Παναγία Ζωοδόχο Πηγή. Εορτάζει καθε χρόνο την Παρασκεή μετά το Πάσχα, της Διακαινησίμου Εβδομάδος. Πλήθη πιστών συρρέουν στη χάρη της, ενώ είναι μεγάλος ο αριθμός των Αιγινητών που διαπλέει μέχρι το Αγκίστρι για να πάρει μέρος στο πανηγύρι.

  Ο ναός κτίστηκε από τον κόπο και το μόχθο των Αγκιστριωτών το 1885 και παραμένει μέχρι σήμερα το στολίδι του νησιού. Γύρω η μικρή πλατεία, το μικρό μνημείο, τα δέντρα και τα μικρά μαγαζιά συνθέτουν μια γνήσια νησιώτικη πλατεία, στην οποία τη κεντρική θέση ή μάλλον το κέντρο της ζωής αποτελεί ο ναός. Όλα ξεκινούν από εδώ και όλα εδώ καταλήγουν.

  Ο ναός υπέστη σοβαρές ζημιές το 1992 όταν πυρκαγιά κατέστρεψε το  ξύλινο γυναικωνίτη. Αυτό όμως έδωσε την ευκαιρία να ανακαινισθεί ο ναός και να  αναδειχθεί η αρχιτεκτονική αξία του καθώς και να συντηρηθούν οι όμορφες αγιογραφίες του. 

  Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι το κτίσμα είναι ρυθμού βασιλικής με τρούλο και είναι οικοδομημένη από πωρόλιθο. Ο οκταγωνικός τρούλος ο οποίος διαφέρει από αυτούς που συχνά συναντάμε καταλήγει σε κώνο ενώ στηρίζεται σε τετράγωνη βάση. Οι αγιογραφίες που κοσμούν το εσωτερικό του είναι ναζαρινής νοοτροπίας και έχουν φιλοτεχνηθεί από τον αγιογράφο Ανδριανό Σταματιάδη. 

 

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν οι εικόνες  του Δωδεκάορτου στο τέμπλο. Αν και μικρών διαστάσεων ο ναός - ιδανικός σε μέγεθος για τον οικισμό - είναι ευρύχωρος και άνετος ίσως λόγω έλλειψης κιόνων στο εσωτερικό του. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ι. Μητροπόλεως Ύδρας, στην οποία εκκλησιαστικά ανήκει το Αγκίστρι, κατά την περίοδο 2005 -06 έγιναν εργασίες συντήρησης και καθαρισμού του εσωτερικού του ναού και των φορητών εικόνων από το συντηρητή κ. Ηλία Παπαγεωργίου.

    Σήμερα ο ναός βρίσκεται σε άριστη κατάσταση. Στο εξωτερικό του έχει αποκαλυφθεί η πέτρα, ενώ έχουν σημειωθεί αρκετές εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης από τον ακάματο εφημέριο του Αγκιστρίου τον αρχιμανδρίτη π. Ελευθέριο Κουμασίδη, ο οποίος φέτος συμπληρώνει δεκατέσσερα χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας και διακονίας στο νησί. Χάρη στις δικές του προσπάθειες ολοκληρώθηκε ένα έργο της τάξεως των 102.000 ευρώ, ποσό το οποίο προήλθε από το κεράκι και το υστέρημα των ευλαβών κατοίκων του νησιού.

Πολλές φωτογραφίες της ανάρτησης προέρχονται από τις αναρτήσεις στο Fb των Μαρίας Γκίκα και Χρήστου Νεστορίδη.