Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2015

Το παρατηρητήριο του Αγίου Αντωνίου

    Ένα  μοναδικής ομορφιάς  τοπίο περιμένει  τον επισκέπτη - αναβάτη  της Ανατολικής Αίγινας. Είναι  το ύψωμα του Αγίου Αντωνίου το οποίο έχει πάρει  το όνομα  του από τον μικρό ναό  που βρίσκεται λίγο πριν την κορυφή του. Ωστόσο  η περιοχή έχει τη δική της ιστορία μια που επελέγη από τους Γερμανούς για να κτίσουν στην κορυφή του ένα από τα τρία παρατηρητήρια  της Αίγινας.

    Ο  δρόμος  που οδηγεί σε αυτό  περνά από το   χωριό  Ανιτσαίο. Η  περιοχή  του Αγίου Αντωνίου  βρίσκεται  μεταξύ των οικισμών  Ανιτσαίου  και Βλάχηδων .Το  όνομα  της περιοχής  οφείλεται  στο ομώνυμο εκκλησάκι  το οποίο είναι κτισμένο  στην   βορειοδυτική  πλευρά  του βουνού  και  πλαισιώνεται  από ένα μικρό κελί. Το  βουνό  αυτό   αν και δεν έχει  το ύψος του  Όρους  της Αίγινας, ξεχωρίζει  για  την επιβλητική του παρουσία, το μεγαλύτερο ύψος  σε σχέση με τα κοντινά υψώματα  και για το γεγονός ότι είναι αποσπασμένο  από τα υπόλοιπα  γειτονικά υψώματα. Η   δυτική  πλαγιά  που ‘κοιτά’ προς την υπόλοιπη Αίγινα  είναι κλιμακωτή. Στις  ‘σκάλες’  αυτές  υπάρχουν μικρά αλώνια και αυτό μαρτυρεί  ότι παλαιότερα καλλιεργούσαν  εκεί τα χωράφια οι  κάτοικοι των διπλανών οικισμών.
    Στην  κορυφή  του βουνού  οι Γερμανοί το 1940  κατασκεύασαν  ένα παρατηρητήριο  για να μπορούν να ελέγχουν  την κίνηση των πλοίων στον Ανατολικό Σαρωνικό κόλπο  και να   διοχετεύουν  τις πληροφορίες τους στα οχυρά της Πέρδικας και του Τούρλου.
   Οι  εγκαταστάσεις  του είναι μικρές και καταλαμβάνουν  μικρή έκταση. Το  παρατηρητήριο αποτελείται από το κύριο κτίριο   από το οποίο παρακολουθούσε  ο στρατιώτης την κίνηση της θάλασσας και από μικρότερα βοηθητικά κτίσματα    στα οποία διέμενε   μικρή φρουρά  5  -10  ατόμων. Το  παρατηρητήριο  διέθετε  ελαφρύ οπλισμό.
   Η  τροφοδοσία  γινόταν και από την στεριά  και από την θάλασσα. Στους πρόποδες  του βουνού  μπορούσε να δέσει  κάποιο μικρό πλοίο.
   Αναφέρεται  ότι αυτά τα καράβια  που τροφοδοτούσαν τα οχυρά  και τα παρατηρητήρια  φτιάχνονταν  από μπετόν  σε σύντομο χρόνο  και ήταν πιο  οικονομικά. Ρυμουλκούνταν κατόπιν  από κάποιο συνοδευτικό σκάφος.  Δύο από αυτά  βρίσκονται  σήμερα βυθισμένα, ανοικτά της περιοχής του Αγίου Γεωργίου Μεθάνων.
    Εντύπωση  προκαλεί  η δεξαμενή  νερού  που υπάρχει  μέχρι σήμερα στο παρατηρητήριο αυτό, αλλά  και η κατασκευή    ολόκληρου του συγκροτήματος  που  αν και πέρασαν τόσα  χρόνια   πολλά  τμήματα  του έχουν αντέξει.
   Αναφέρεται  ότι  οι τελευταίοι στρατιώτες  που ανέβηκαν στο παρατηρητήριο  ήταν Έλληνες το 1953  για να ελέγξουν  την περιοχή.


(απόσπασμα από την εργασία  της Περιβαλλοντικής Ομάδας  του 2ου Γυμνασίου Αίγινας με τίτλο: "Ναυτικά Οχυρά και Παρατηρητήρια στην Αίγινα". Κυκλοφορεί από το βιβλιοπωλείο "Λυχνάρι")