Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2015

Έτοιμα τα βαρέλια στου "Κωλέτζη"

  Ποιός είπε  ότι η παράδοση δεν συνεχίζεται στην Αίγινα; Ποιός είπε  ότι ο τρύγος, το πάτημα, ο μούστος, τα ξύλινα βαρέλια είναι μια παλιά  ιστορία;
   Δεν είναι εικόνες από  κάποια έκθεση Λαογραφικού ενδιαφέροντος, ούτε  στιγμιότυπα από την παλιά αγροτική Αίγινα.
   Οι φωτογραφίες είναι σημερινές. Γιατί στην Αίγινα σήμερα  τρυγούν τα λιγοστά αμπέλια που έχουν απομείνει. Βγάζουν τα βαρέλια  και τα πλένουν, πατούν τα σταφύλια και αφήνουν υπομονετικά το μούστο να ψηθεί. Οι τσιμπουρίτες  παίρνουν στροφές, μιλάνε  για τα γράδα  του μούστου,  ξεκρεμούν το μουστοκάνατο, καθαρίζουν τις νταμιτζάνες  και η κάνουλα  του βαρελιού  στέκει ασάλευτη και ανυπόμονη μέχρι  το χέρι  να την στρέψει  για να αρχίσει  να γεμίζει  τα μισόκιλα και τα καρτούτσια.
   Στην Κυψέλη, στο Βαθύ, στους Αγίους,  στο Μεσαγρό η παράδοση συνεχίζεται από τον παππού στον εγγονό, από  τον πατέρα  στο γιό και θα συνεχίζεται  γιατί  ο άνθρωπος αναγνωρίζει τη σημασία και την ευλογία  της γης και των καρπών της. Γιατί ο νησιώτης είναι βαθιά συνδεδεμένος με την παράδοση του, με τις ρίζες  του, με ότι ομορφαίνει την καθημερινότητά  του και τη νοηματίζει. Αυτή είναι η ουσία  της ζωής. Το γλέντι της καθημερινότητας όπου το κρασί γίνεται  ο ανασασμός  του, αυτό που συνοδεύει τη  λύπη του και τη χαρά  του. Αυτό που ξαποσταίνει τον μεροκαματιάρη και τον οδοιπόρο. Που στυλώνει τα πόδια  του εργάτη, που του δίνει ζωή και τη διάθεση να σηκώσει τα χέρια ψηλά προς  τον ουρανό, να στριφογυρίσει  το κορμί του και να χορέψει  τον νταλκά, τους πόθους και τα βάσανά του.
  Οι φωτογραφίες  μας  συστήνουν για άλλη μια φορά  το κελάρι του κ.Αντώνη Αξιώτη  στο Λεόντι. Το μαγαζί  του "Κωλέτζη" όπως το ξέρουν οι παλαιότεροι Αιγινήτες. 
   Ο κ. Αντώνης Αξιώτης είναι από τους παλαιότερους  παραγωγούς και έμπορους  κρασιού στην ευρύτερη περιοχή της Κυψέλης. Το παντοπωλείο του  λειτουργούσε παλαιότερα και ως μικρό ταβερνάκι που ήταν αρκετά γνωστό στην Αίγινα  για το καλό κρασίκαι τους μεζέδες  του.
   Σήμερα  την παράδοση συνεχίζουν ο γιός  του Νίκος και ο εγγονός  του Αντώνης.
     Στο μεγάλο υπόγειο του σήμερα υπάρχουν  πολλά ξύλινα και πλαστικά βαρέλια στα οποία υπάρχει και ρετσίνα και αρετσίνωτο κρασί  και  λευκό και μαύρο.
   Ο κ. Αντώνης Αξιώτης  όταν  πριν από αρκετά  χρόνια μας ξενάγησε  στο κελάρι του, θυμήθηκε  ότι η Αίγινα παλαιότερα  είχε μεγάλη παραγωγή σταφυλιού  και κρασιού. Οι φιστικιές , μας είπε, χάλασαν το αμπέλι. Οι καλλιεργητές προτίμησαν τις φιστικιές προσβλέποντας σε μεγαλύτερο εισόδημα. Από την Αίγινα εξάγονταν κρασί σε πολλές γειτονικές περιοχές, το οποίο φορτωνόταν σε καίκια. Το κρασί το έβαζαν σε τουλούμια  και το φόρτωναν  σε καίκια τα οποία  είχαν προορισμό τη Λεσά [Επίδαυρο], το Αγκίστρι, τα Μέθενα , τον Πειραιά. Οι παλαιότεροι καλλιεργητές έβγαζαν εισόδημα από τα αμπέλια και το εμπόριο του κρασιού σε σημείο να φτιάχνουν ακόμα και τις προίκες  των κοριτσιών τους. Χαρακτηριστικά ο κ. Αξιώτης μας ανέφερε ότι είχε  δέκα[ 10] μεροκάματα αμπέλι,  τις εποχές  που η Αίγινα καλυπτόταν στο μεγαλύτερο μέρος της από αμπέλια.
    Οι καλύτερες περιοχές για καλλιέργεια αμπελιών ήταν  ο Μεσαγρός και η Μπαμπατσέα [Άγιοι] . Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι σε αυτές  τις περιοχές σήμερα συναντάμε  μεγάλα αμπέλια.
    Στην Κυψέλη υπήρχαν πολλοί που έβαζαν  κρασί  στα βαρέλια  και το πουλούσαν λιανικά ή το είχαν για τα ταβερνάκια τους. Άλλωστε στην Αίγινα παλιά υπήρχαν περίπου 15 τέτοια μικρά ταβερνάκια με δικό τους κρασί. Στην Κυψέλη έβαζαν και πουλούσαν κρασί οι :  Πούντος Γεώργιος, Μουτσάτσος Διονύσης, Μαρίνης  Γιώργος [Γερούλης], Σακκιώτης Γιάννης [Κόκκορας] και ο Παναγής ο φούρναρης. Στο Λεόντι ήταν ο Κακαρούκας, ο Δημήτρης Μπήτρος, ο Γιώργος Καλαμάκης, ο Νίκος Αξιώτης, ο Γιώργος Μπακόμητρος  και ο Άγγελος Σακκιώτης.

Φωτογραφίες: Έφη Αξιώτη.